Panični napadi, promene raspoloženja, teškoće u komuniciranju, nesanica, kao i ljubavni problemi, odnosi u porodici, problemi sa učenjem i ispitima, razni strahovi, najčešći su problemi s kojima se svakodnevno suočavaju studenti.
Odeljenju za psihijatriju i neuropsihijatriju Studentske poliklinike u Beogradu, poznatom kao savetovalište za mentalno zdravlje, iz ovih razloga se na prvi pregled godišnje javi oko 2.500 akademaca. Studentima su svakog dana na raspolaganju psiholozi, neuropsihijatri i psihijatri, a da bi neko dobio savet potrebna je samo zdravstvena knjižica i indeks, bez zakazivanja i uputa.
SAVETODAVNI PRISTUP
– Naše odeljenje bavi se opštim pitanjima mentalnog zdravlja, od svakodnevnih problema življenja i emocionalnih doživljaja do težih psihičkih poremećaja. Suština rada je primarna zaštita sa preventivno-savetodavnim pristupom, u cilju izgradnje sopstvenog, autonomnog identiteta studenata, njihovog upoznavanja sa sobom i sagledavanja sebe na realniji i objektivniji način, kako bi se lakše uklopili u obaveze koje predstoje nakon fakulteta i kako bi postali zreliji i funkcionalniji deo društva – objašnjava za Danas dr Ljiljana Dimitrijević, načelnik konsultativno-specijalističkih službi.
Razlozi zbog kojih se studenti najčešće obraćaju za pomoćsu psihološke i telesne smetnje. Među psihološkim problemima su panika, nervoza, osećaj teskobe, napetost, depresija, fobije, povlačenja u sebe i slično. Od telesnih smetnji izdvajaju se glavobolja, vrtoglavica, nelagodnost u predelu srca, lupanje srca, bolovi u želucu, zatim otežano disanje, gušenje, poremećaj apetita. Sve ove tegobe mogu biti psihosomatske prirode. Prema rečima stručnjaka iz ovog odeljenja, studenti iz unutrašnjosti Srbije mogu da imaju i teškoće u vezi s adaptacijom u novoj sredini, a zaposleni su spremni da pruže pomoći studentima sa posebnim potrebama. Suština navedenih smetnji je problem formiranja identiteta u kasnoj adolescenciji, životne krize i problemi studiranja.
OTVORENI ZA RAZGOVOR
Svakom pacijentu koji se obrati za pomoć, kako kaže, pristupa se na individualno prilagođen način radi boljeg sporazumevanja, a takođe postoje i grupne terapije u cilju boljeg i objektivnijeg prepoznavanja sopstvenih i tuđih emocija i potreba i poboljšanja komunikacije. Lekari ovog odeljenja posebno su zadovoljni što mladi sve više dolaze samoinicijativno na razgovor o svojim problemima, kao i time da su mladići u poslednje vreme postali otvoreniji za takve stvari. Osim samoinicijativnog dolaska, studenti dolaze i po preporuci lekara opšte prakse ili prijatelja koji su većbili i neretko dolaze zajedno sa drugovima, drugaricama, pa i roditeljima. Studenti se javljaju i zbog seksualnih i ljubavnih problema, pa se dešava da na savetovanje dođu s partnerom.
Prema rečima dr Dimitrijević, većina mladih je spremna da sarađuje, a predrasude uglavnom postoje u vezi sa lekovima. Naime, mnogi misle da ukoliko treba da uzimaju lek to znači da se radi o težem duševnom poremećaju, što nije tačno.
– Kada nam se studenti prvi put obrate za pomoć, bitno je uspostaviti odnos razumevanja, strpljenja i tolerancije, što je preduslov za kvalitetan terapijski odnos. Nakon prvog intervjua i sagledavanja psihološke problematike kroz prethodna iskustva i aktuelne okolnosti funkcionisanja predlažemo dalju saradnju, koja se može odvijati kroz savetodavni rad, psihoterapiju, saradnju sa psiholozima, grupnu terapiju ili ukoliko je potrebno farmakoterapiju, odnosno upotrebu lekova – ističe dr Jelena Kiković, šef Odeljenja za psihijatriju i neuropsihijatriju.
Ono što je tipično za period studiranja jesu i problemi sa učenjem i koncentracijom. Stručnjaci, međutim, kažu da su ove teškoće često posledica nekog drugog problema. Dr Kikovićističe da su studenti specifična populacija, opterećena obavezama, odgovorni prema sebi i porodici, ambiciozni i dobro obavešteni, te svoje psihološke probleme prepoznaju kao depresiju, napad panike i sami se javljaju.
SAVETOVALIŠTE ZA SEKSUALNU ORIJENTACIJU
– Primećujemo da su studenti koji studiraju po bolonjskom sistemu više opterećeni, jer imaju mnogo više obaveza i manje slobodnog vremena za druge stvari. Zbog teške ekonomske situacije veliki broj mladih je prinuđen da istovremeno studira i radi, što im stvara veliki pritisak i teškoće. Oni nemaju vremena za bavljenje stvarima tipičnim za taj uzrast – navodi dr Ljiljana Dimitrijevići dodaje da generacijski jaz nikad nije bio veći, što uzrokuje nepovoljne odnose između roditelja i dece.
Osim ovih aktivnosti, na Studentskoj poliklinici od ove godine funkcioniše i projekat „Internet savetovalište za seksualnu orijentaciju“, koji je podržalo Ministarstvo zdravlja. Ovom savetovalištu mogu se obratiti mladi koji imaju bilo kakve dileme i zbunjenosti ili psihološke probleme u vezi sa svojom seksualnom orijentacijom. Prvi kontakt uspostavlja se putem Interneta na mejl sosavŸsezampro.rs. Postoji mogućnost i ličnog dolaska na razgovor, a organizovane su i edukativne radionice na temu „Homoseksualnost, identitet i homofobija“.
– Najčešća pitanja su u vezi s informacijama o razlici između seksualnog ponašanja i seksualne orijentacije i strahom od reagovanja okoline na otkrivanje njihove homoseksualne orijentacije. Iako je Svetska zdravstvena organizacija pre više od 15 godina iz svoje Klasifikacije bolesti i poremećaja izbacila homoseksualnost kao dijagnostičku kategoriju, kod nas je još uvek, nažalost, vrlo rasprostranjeno shvatanje da je rečo bolesti, a ne normalnoj varijaciji seksualne orijentacije. Trudimo se da na sve mejlove odgovorimo najkasnije u roku od 24 do 48 sati. Zadovoljni smo odzivom studenata, a broj zainteresovanih se povećava – kaže za naš list dr Miroslava Vuković, specijalista medicinske psihologije, koja zajedno sa dr Ljiljanom Pešićodgovara na pitanja studenata.
Ona dodaje da ih pozitivne reakcije korisnika i dobra saradnja sa mnogim nevladinim organizacijama, koje se bave pravima neheteroseksualnih osoba, ohrabruju u naporima da se ovaj projekat nastavi i dalje razvija.
Kritične druga i četvrta godina
– Prva godina fakulteta predstavlja uglavnom veliki izazov za studente da se pokažu i dokažu, dok se u drugoj suočavaju s novim obavezama i naporima koje treba ponoviti i koji nisu tako inspirativni, što dovodi do zamora, izraženijih tegoba, pa i kriza. Završna godina, takođe, može biti frustrirajuća, jer tada prelaze iz jednog sigurnog stanja na fakultetu na novi, neizvesni period u svom životu sa drugačijim izazovima. Problemi se često javljaju i kod studenata kojima je ostalo samo nekoliko ispita do diplomiranja, pa iz nekog podsvesnog razloga izbegavaju završetak studiranja – priča dr Ljiljana Dimitrijević.
Izvor:Danas
