– Zvanični podaci govore da je broj građana koji prijave prebivalište u Beogradu godišnje veći za 20.000 od broja onih onih koji se odjave. Nije moguće utvrditi tačan broj ljudi koji ovde boravi sa neprijavljenom adresom, ali se procenjuje da je takvih između 100 i 200 hiljada, na nekoliko dana ili na više godina. Slični scenario odigrava se i u drugim razvijenim gradovima, poput Novog Sada i Niša – napominje Ivica Eženci, direktor Nacionalne agencije za regionalni razvoj.
Grad Beograd zauzima 3,7 odsto teritorije Republike Srbije i u njemu živi nešto više od petine (22 odsto) ukupne populacije Srbije. U poslednjih 30 godina broj stanovnika Beograda povećan je za trećinu, pri čemu je presudan mehanički priliv, a ne prirodni priraštaj. Koncentracija stanovništva u jednom ili tri grada dovodi s jedne strane do siromaštva, a sa druge strane, u prenaseljenim gradovima nastaju problemi na svim nivoima (urbanistički, infrastrukturni, ekonomski, kulturni nivo) jer grad nije u mogućnosti da odgovori na sve potrebe velikog broja stanovnika.
Prema rečima arhitekte Đorđa Bobića, pritisak koji na Beograd čine pristigli stanovnici odražava se i na urbanističku sliku što se najbolje vidi na primeru divlje gradnje. Jer, kako kaže, prva stvar koju čovek u novom gradu potraži je – krov nad glavom.
– Čini se ipak da se i taj pritisak smanjuje jer ni Beograd ne može više da pruži ono što je nudio osamdesetih na primer. To je sada pitanje državne politike odnosno, planova za regionalizaciju koja očigledno ne uspeva. Život u unutrašnjosti postaje čamotan, osim možda u Kragujevcu koji je odnedavno malo živnuo – kaže Bobić za Danas.
Eženci je saglasan da bi rešenje trebalo da bude u ulaganju i razvijanju nerazvijenih područja odnosno pružanju približno jednakih uslova života na čitavoj teritoriji Srbije.
– Svaki grad, svaka opština ima svoje specifičnosti, ali da biste živeli u nekom gradu, želite da imate dobru ponudu poslova, da ste adekvatno plaćeni za to što radite, ali s druge strane i ponudu kulturnog, socijalnog života. Jedan od zadataka države jeste izgradnja infrastrukture i obezbeđivanje poslovnog ambijenta – kaže Eženci koji smatra da je usvajanjem Zakona o regionalnom razvoju, osnivanjem Nacionalne agencije za regionalni razvoj, država pokazala spremnost da se suoči i počne sa sistemskim rešavanjima problema nedovoljno razvijenih područja, što će u budućnosti za posledicu imati Srbiju kao zemlju regiona ravnomernog razvoja.
Još jedan od problema koji navodi arhitekta Bobić je i takozvani dualni grad, odnosno težak proces asimilacije kroz koji prolaze novi stanovnici Beograda. Naime, tek druga generacija njihovih potomaka može u potpunosti da se integriše. Zbog toga je, kaže Bobić, Beograd petkom i letom poluprazan: jer su svi otišli kući. Ipak, on ističe važnost „sveže krvi“ odnosno, nove poglede i uticaje mladih koji su u glavni grad došli na školovanje.
Pozitivna nula
Prema predviđanjima iz Zavoda za informatiku i statistiku grada Beograda, u narednih deset godina, glavni grad bi mogao da dostigne granicu posle koje bi broj stanovnika počeo da stagnira. Radmila Vićentijević iz ovog zavoda kaže da je prirodni priraštaj u Beogradu već godinama negativan te da bez toga ne može doći ni do „buma“ stanovništva.
– Procenjuje se da će naša zemlja u bližoj budućnosti imati milion stanovnika manje. Iz mnogih krajeva neće imati ko da dođe u Beograd – navodi ona.
Premeštanje administracije
Goran Džafić, bivši predsednik Nacionalne agencije za regionalni razvoj, misli da je dobra ideja izmestiti deo državne administracije van Beograda, kao što je, na primer, najavljeno preseljenje Ustavnog suda Srbije u Sremske Karlovce.
– To se u svetu već uveliko primenjuje, čak i u najrazvijenijim zemljama. Zašto se i pojedina ministarstva, recimo, ne bi preselila u druge gradove? U Beogradu bi, u tom slučaju, ostale samo najvažnije državne institucije i organi upravljanja – kaže Džafić
Izvor:Danas